Даян аварга А.Сүхбат: Монгол бөхчүүд өөрсдийгөө төдийгүй өргөн олноо хуурч байна
Дархан аварга Х.Баянмөнх, Даян аварга
А.Сүхбат нар “Олимп” сургууль байгуулж байгаа талаараа сэтгүүлчдэд мэдээллээ.
Олимпийн аварга бэлтгэх хэмжээний сургууль байгуулж, өөрөө барилдаж чадаагүй,
дундуур үлдсэн хүсэл мөрөөдлөө гүйцээнэ гэсэн мэдэгдэлдээ хүрч байгаагаа тэд
тайлбарлаж байлаа. Нийт таван үе шаттайгаар, 14 наснаас нь элсүүлэх тус
сургуулиас хэзээний олимпод, хэн гэдэг тамирчин, ямар медалийн болзол хангахыг
урьдчилан мэдээлж байх гэнэ. “Олимп” сургуульд Дэлхийн хоёр удаагийн мөнгөн
медальт, спортын мастер О.Пүрэвбат, Олимпийн хүрэл медальт, Азийн аварга Нармандах
нар багшлах юм байна. “Олимп” сургуулийн ерөнхий захирал, Даян аварга А.Сүхбатаас сэтгүүлчид зарим зүйлийг тодрууллаа. Гэхдээ
энэ нь сургуультай нь холбоотой гэхээсээ илүүтэй өөртэй нь холбоотой асуудлууд
байсан юм. Тэрээр:
-Кёкүшюзан Батбаяр “Шонхор” клубийн
анхлан элсэгчдийн нэг. Д.Батбаяр сумогийн дэвжээ байгуулах саналтай байгаа.
Тийм болохоор бид хойтонгоос сургууль дээрээ Д.Батбаярын саналаар сумогийн дэвжээ
байгуулах байх гэлээ.
-Та Цагаан сараар барилдах уу?
-Эрүүл мэндээ бодсон ч, шавь нараа бодсон ч бэлтгэл сургуулиа сайн хийж байгаа. Барилдахад асуудал байхгүй. Гэхдээ өнөөдрийн монгол бөхийн амьдрал, шудрага бус бодлого надад таалагдахгүй байна. Монгол бөх шудрага сайхан болж, монгол бөхийн дэвжээ ариун болсон тэр цагт би барилдана. Манай бөхчүүд өөрсдийгөө төдийгүй өргөн олон, ард түмнээ хуураад явж байна. Энэ шудрага биш байдалд би барилдахгүй.
-Эрүүл мэндээ бодсон ч, шавь нараа бодсон ч бэлтгэл сургуулиа сайн хийж байгаа. Барилдахад асуудал байхгүй. Гэхдээ өнөөдрийн монгол бөхийн амьдрал, шудрага бус бодлого надад таалагдахгүй байна. Монгол бөх шудрага сайхан болж, монгол бөхийн дэвжээ ариун болсон тэр цагт би барилдана. Манай бөхчүүд өөрсдийгөө төдийгүй өргөн олон, ард түмнээ хуураад явж байна. Энэ шудрага биш байдалд би барилдахгүй.
-Танд ямар санал байна?
-Үндэсний бөх барилдаж байгаа бөхчүүдэд насны зааг гаргах ёстой. Монгол бөхийг залуу хүний тэмцэлддэг спортын төрөл байгаасай гэж би боддог. Бид чинь хоёр сая гаруй хүмүүсийн урд өмсгөлөө өмсөөд гарч байна шүү дээ. Тийм болохоор залуу, хүдэр чийрэг сайхан биетэй, хийморьтой сайхан залуучуудын тэмцэл байгаасай. Тэгээд Монголын Үндэсний их баяр наадам болдог. Гадаадын олон зочид ирж, дэлхий дахинаа мэдээ мэдээллүүд цацагддаг. Тэгэхэд нь хүн харахад ичмээр биетэй хүмүүсийн өмнөөс ичих хэцүү шүү дээ. Бие хаа нь шуугдчихсан хөгшин хүн сайхан залууг л унагаад байдаг. Ер нь бөхчүүдийн дотоод амьдрал их хэцүү. Ах дүү, нутаг усныхан нь нийлээд нэг залуугаа начин болгодог. Нөгөөх нь доор үлддэг байх жишээтэй.
-Үндэсний бөх барилдаж байгаа бөхчүүдэд насны зааг гаргах ёстой. Монгол бөхийг залуу хүний тэмцэлддэг спортын төрөл байгаасай гэж би боддог. Бид чинь хоёр сая гаруй хүмүүсийн урд өмсгөлөө өмсөөд гарч байна шүү дээ. Тийм болохоор залуу, хүдэр чийрэг сайхан биетэй, хийморьтой сайхан залуучуудын тэмцэл байгаасай. Тэгээд Монголын Үндэсний их баяр наадам болдог. Гадаадын олон зочид ирж, дэлхий дахинаа мэдээ мэдээллүүд цацагддаг. Тэгэхэд нь хүн харахад ичмээр биетэй хүмүүсийн өмнөөс ичих хэцүү шүү дээ. Бие хаа нь шуугдчихсан хөгшин хүн сайхан залууг л унагаад байдаг. Ер нь бөхчүүдийн дотоод амьдрал их хэцүү. Ах дүү, нутаг усныхан нь нийлээд нэг залуугаа начин болгодог. Нөгөөх нь доор үлддэг байх жишээтэй.
-Бөхийн цолыг та юу гэж боддог вэ?
-Харцага, гарьд цолыг өгөх болсонд их харамсдаг. Хэдэн онд ямар хаан аварга, арслан цолыг бий болгож, ард түмэнтэйгээ хамтран баталсан юм. Энийг судлах хэрэгтэй. Гэтэл олон зууны турш байсаар ирсэн энэ уламжлалыг Бөхийн холбооны тэргүүн Нямдорж гэдэг хүн ганцаараа хаалгаа түгжиж байгаад өөрчилчихдөг нь их харамсалтай. Монгол бөхийн ёс зүй уламжлалыг бөхчүүд биднээс асуухгүйгээр шийдэж байна. Ард түмний соёлоор тоглож байна. Ер нь бол харцага, гарьд цол өгснөөр, дөрөв, зургаагийн давааг оноолтоор өгснөөр байдал өөрчлөгдөхгүй. Жишээ нь МУ-ын начин цолыг заавал наадмаар өгдөг биш. Залуусыг барилдуулаад жилийнх нь амжилтыг харж байгаад өгдөг байж болно. Саяхан Аваргуудын зөвлөл гэж байгуулагдсан. Бид олон жил барилдаж энэ хүндтэй цолыг авсан. Тэгээд аварга болж, ард түмэндээ хайрлагдаж, хүндлэгдсэн хүмүүс хойч үеэ сурган хүмүүжүүлэх, хойч үеэ бэлтгэх өртэй гэж ойлгож явдаг. Бөхийнхөө их хурлыг хуралдуулъя гэсэн санал гараад явж байгаа. Монгол бөх удахгүй сайн болох байх.
-Харцага, гарьд цолыг өгөх болсонд их харамсдаг. Хэдэн онд ямар хаан аварга, арслан цолыг бий болгож, ард түмэнтэйгээ хамтран баталсан юм. Энийг судлах хэрэгтэй. Гэтэл олон зууны турш байсаар ирсэн энэ уламжлалыг Бөхийн холбооны тэргүүн Нямдорж гэдэг хүн ганцаараа хаалгаа түгжиж байгаад өөрчилчихдөг нь их харамсалтай. Монгол бөхийн ёс зүй уламжлалыг бөхчүүд биднээс асуухгүйгээр шийдэж байна. Ард түмний соёлоор тоглож байна. Ер нь бол харцага, гарьд цол өгснөөр, дөрөв, зургаагийн давааг оноолтоор өгснөөр байдал өөрчлөгдөхгүй. Жишээ нь МУ-ын начин цолыг заавал наадмаар өгдөг биш. Залуусыг барилдуулаад жилийнх нь амжилтыг харж байгаад өгдөг байж болно. Саяхан Аваргуудын зөвлөл гэж байгуулагдсан. Бид олон жил барилдаж энэ хүндтэй цолыг авсан. Тэгээд аварга болж, ард түмэндээ хайрлагдаж, хүндлэгдсэн хүмүүс хойч үеэ сурган хүмүүжүүлэх, хойч үеэ бэлтгэх өртэй гэж ойлгож явдаг. Бөхийнхөө их хурлыг хуралдуулъя гэсэн санал гараад явж байгаа. Монгол бөх удахгүй сайн болох байх.
Даян аварга
А.Сүхбатын “Олимп” сургуулийн нээлт 12 сарын 12-ны өдөр болох гэнэ. Гадаад
дотоодын томоохон зочид төлөөлөгчид сургуулийн нээлтэнд ирнэ гэдгээ амалсан
хэмээн Дархан аварга Х.Баянмөнх сэтгүүлчдэд мэдэгдлээ.